W dzisiejszych czasach zachowanie najwyższych standardów bezpieczeństwa w miejscach publicznych ma szczególne znaczenie. W przypadku pojawienia się zagrożenia, bardzo ważne jest to, aby podać taką informację do wiadomości publicznej, a także poinstruować, jak należy się zachować w danej sytuacji. Dzięki temu możliwe jest między innymi sprawne przeprowadzenie ewakuacji, jak również ugaszenie pożaru bądź wyeliminowanie innego niebezpieczeństwa.

To właśnie w takich przypadkach stosowane są sygnalizatory akustyczne i dźwiękowe. Kiedy stosuje się powyższe typy systemów ostrzegawczych, gdzie należy je umieścić i czym się charakteryzują? O tym wszystkim piszemy poniżej.

Czym jest dźwiękowy system ostrzegawczy?

Dźwiękowy system ostrzegawczy (w skrócie określany jako DSO) to specjalistyczny sygnalizator akustyczny umożliwiający przekazanie informacji w formie komunikatu dźwiękowego o zagrożeniu lub też innym incydencie, który może negatywnie wpłynąć na bezpieczeństwo osób. Pozwala on na sprawne przeprowadzenie ewakuacji, a następnie przeprowadzenie wszelkich niezbędnych działań, które mają na celu eliminację pojawiającego się zagrożenia, jak na przykład ugaszenie pożaru.

Dźwiękowe systemy ostrzegawcze (w zależności od wielkości budynku albo przyjętych sposobów ewakuacji) można podzielić na strefowe oraz ogólne. Pierwsze z nich służą do przekazania komunikatu w strefie objętej pożarem, jak również strefach przyległych. Drugi system daje możliwość ogłoszenia w całym budynku.

Sygnalizatory akustyczne - zastosowanie

Na początku warto skupić się nad tym, gdzie znajdują zastosowanie dźwiękowe systemy ostrzegawcze. Otóż dokładne informacje dotyczące tego, w jakich budynkach są one niezbędne, określone zostało w Rozporządzeniu Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2010 roku. Dotyczy ono między innymi ochrony przeciwpożarowej budynków, a także innych obiektów budowlanych oraz terenów. Dźwiękowe systemy ostrzegawcze obowiązkowo muszą się znaleźć w następujących miejscach:

• sale sportowe oraz widowiskowe, w których znajduje się powyżej 1500 miejsc;
• instytucje kultury - kina i teatry, gdzie liczba miejsc przekracza 600;
• szpitale i sanatoria, jeżeli znajduje się w nich więcej niż 200 łóżek (zasada ta nie dotyczy jednak sal operacyjnych, sal z chorymi, jak też pokojów intensywnej opieki medycznej);
• budynki użyteczności publicznej wysokich oraz wysokościowych;
• budynki zamieszkania zbiorowego, jeżeli znajduje się w nich więcej niż 200 miejsc noclegowych;
• stacje metra oraz kolei podziemnych;
• dworce i porty, w których może przebywać jednocześnie powyżej 500 osób.

Bardzo ważne jest to, aby we wszystkich wymienionych miejscach nie stosować już innych sygnalizatorów akustycznych. Jak widać, zastosowanie dźwiękowych systemów ostrzegawczych jest bardzo szerokie i znacznie poprawia bezpieczeństwo w kluczowych dla każdego miasta przestrzeniach, gdzie w tym samym czasie gromadzą się znaczne skupiska ludzi. Warto podkreślić, że wspomniany systemy, zgodnie z życzeniem inwestora, mogą być montowane także w innych miejscach, których nie uwzględnia powyższa lista.

Dźwiękowy system ostrzegawczy - normy

Wszystkie sygnalizatory akustyczne, aby mogły zostać zakwalifikowane jako dźwiękowy system ostrzegawczy, muszą przejść rygorystyczne procesy certyfikacji. Potwierdzają one zgodność z obowiązującymi normami dotyczącymi stosowania DSO. Przede wszystkim, system dźwiękowy musi być wystarczająco głośny, aby przekazać ostrzeżenie. Należy pamiętać, że poziom hałasu w danym miejscu może być bardzo wysoki, na przykład w fabrykach czy na lotniskach. Dlatego systemy ostrzegawcze powinny generować dźwięki o odpowiedniej głośności, które będą słyszalne nawet w tych warunkach. Po drugie, systemy dźwiękowe muszą być w stanie przekazać informację w sposób jasny i zrozumiały. Oznacza to, że dźwięki generowane przez system muszą być czytelne i zrozumiałe dla odbiorcy, a instrukcje powinny być wyraźne i precyzyjne.

Po trzecie, systemy ostrzegawcze powinny działać w sposób niezawodny. Oznacza to, że systemy muszą być zaprojektowane i zainstalowane w sposób umożliwiający ich ciągłą pracę bez awarii. Systemy dźwiękowe powinny być również poddawane regularnym przeglądom i konserwacji, aby zapewnić ich niezawodność. Po czwarte, systemy ostrzegawcze powinny być w stanie przekazać informację w sposób szybki i skuteczny. To oznacza, że systemy dźwiękowe powinny reagować na zagrożenie w sposób natychmiastowy i skuteczny, aby umożliwić szybkie działania ratownicze. Ostatecznie, systemy dźwiękowe powinny być dostosowane do potrzeb specyficznych dla danej sytuacji. Oznacza to, że systemy ostrzegawcze powinny być projektowane z uwzględnieniem specyficznych warunków i wymagań, które mają miejsce w danym miejscu. Na przykład, systemy dźwiękowe stosowane w budynkach mieszkalnych będą się różnić od tych stosowanych w zakładach przemysłowych lub na lotniskach.

Sygnalizator optyczny - specyfikacja i zastosowanie

Podstawową różnicą pomiędzy sygnalizatorami dźwiękowymi a optycznymi jest ich funkcjonalność. Systemy optyczne nie wydają sygnałów dźwiękowych, informują o potencjalnym zagrożeniu używając światła. W urządzeniu najczęściej wbudowane są diody LED. Wszędzie tam, gdzie nie możemy zastosować sygnalizacji akustycznej idealnie sprawdzą się systemy optyczne. Warto jednak pamiętać, że sygnalizatory optyczne nie powinny być stosowane samodzielnie. Powinny współgrać razem z sygnalizacją akustyczną.

Jak działają sygnalizatory optyczne? Podczas sytuacji awaryjnej, gdy uruchamia się alarm urządzenie zaczyna wytwarzać intensywne ostrzeżenia świetlne. Na rynku, najczęściej spotykane są modele o diodach w kolorze czerwonym, które odruchowo kojarzą nam się z zagrożeniem.

Sygnalizatory optyczne powszechnie stosowane są w celu zwiększenia bezpieczeństwa w obiektach. Wykorzystywane są nie tylko przez hale czy zakłady przemysłowe. Z powodzeniem możemy je stosować zarówno w obiektach użyteczności publicznej, budynkach mieszkalnych czy komercyjnych. Sygnalizatory optyczne idealnie sprawdzą się w miejscach, gdzie panuje duży hałas - np. w fabrykach. Często stosowane są także tam, gdzie mamy do czynienia z pracą w ochraniaczach słuchu lub słuchawkach np. sale gamingowe.

Normy sygnalizatorów optycznych

Każdy sygnalizator optyczny powinien spełniać normy EN 54-23. Co to oznacza? Norma ta odnosi się do zastosowania urządzeń optycznych w systemach sygnalizacji pożaru w różnych obiektach. Sygnalizatory optyczne, spełniające normy EN 54-23 powinny oferować minimalny poziom oświetlenia na całej powierzchni w której się znajdują. Poziom ten wynosi 0,4lx. Im większa powierzchnia pracy, tym wyższy powinien być poziom natężenia światła lub pobór prądu.

Podsumowanie

W dzisiejszych czasach, systemy dźwiękowe i optyczne są jednymi z najważniejszych narzędzi ostrzegawczych stosowanych w różnych sektorach. Od alarmów pożarowych w budynkach do sygnalizacji alarmów w fabrykach i na lotniskach. Systemy dźwiękowe i optyczne są kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa i ochrony życia ludzkiego oraz mienia. Jednakże, aby te systemy działały zgodnie z oczekiwaniami, muszą spełniać określone wymagania.

Kluczowe jest na przykład to, aby wszystkie komunikaty były zrozumiałe dla osób przebywających w danym miejscu. Instrukcje muszą być na tyle klarowne, aby nikt nie miał problemów z ich zrozumieniem. Pozwala to na przeprowadzenie sprawnej ewakuacji, a następnie ugaszenie pożaru. Ważnym aspektem jest również montaż, dotyczy on zarówno sygnalizatorów optycznych jak i akustycznych.

Szukając odpowiednich rozwiązań w zakresie systemów ostrzegawczych, oprócz funkcjonalności ważna jest również budowa sygnalizatora. Aby urządzenie spełniało swoje zadanie, obudowa musi być wykonana z wytrzymałych materiałów, które są odporne na działanie warunków atmosferycznych czy uszkodzeń mechanicznych. Jest to niezwykle istotne z uwagi na potencjalne zagrożenie uszkodzeniem.

Ważnym aspektem jest odpowiednie dobranie urządzeń, dopasowanych do specyfiki danego obiektu. Sygnalizatory optyczne czy dźwiękowe powinny zagwarantować jak najwyższy poziom bezpieczeństwa osobom znajdujących się na danym obszarze.