Praca na wysokości to niemal codzienność dla osób zatrudnionych w wielu branżach. Wiąże się ona jednak z ryzykiem wypadków, które mogą być zagrożeniem dla zdrowia, a nawet życia. Właśnie z tego powodu każdy pracodawca ma obowiązek wyposażyć swoich pracowników w odpowiednie środki ochrony (zbiorowej oraz indywidualnej), jak również zapewnić niezbędne przeszkolenie i przygotowanie do wykonywania czynności w określonych warunkach.
Poniżej przedstawiamy najważniejsze zasady BHP związane z pracą na wysokości. Dowiedz się, czym dokładnie jest wspomniana praca oraz kto może ją wykonywać.
Czym jest praca na wysokości? Od ilu metrów praca na wysokości?
Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 roku w sprawie ogólnych przepisów BHP, mianem pracy na wysokości określa się każdą pracę, która wykonywana jest na wysokości co najmniej 1 metra od podłoża (podłogi).
Wskazać należy tutaj między innymi pracę wykonywaną na: drabinach, rusztowaniach, kominach czy konstrukcjach budowlanych. W praktyce oznacza to, że jeżeli wykonujemy pracę na drabinie i znajdujemy się na wysokości większej niż metr od podłogi, wówczas mamy do czynienia z pracą na wysokości.
Trzeba mieć jednak na uwadze to, że nie zawsze praca wykonywana na stanowisku powyżej metra od podłoża będzie uznawana za pracę na wysokości. Istnieją wyjątki od tej reguły, do których należy zaliczyć sytuacje, kiedy:
- miejsce z każdej strony będzie osłonięte pełnymi albo oszklonymi ścianami, których wysokość to minimum 1,5 metra;
- miejsce wykonywania robót (nawet jeżeli przekracza metr) to stabilna konstrukcja, która nie pozwala na to, aby z niej wypaść.
- Bez względu na to, w jakich warunkach wykonywana jest praca, należy bezwzględnie przestrzegać wszelkich zasad bezpieczeństwa, jakie obowiązują na danym stanowisku.
Kto może wykonywać pracę na wysokości?
Praca na wysokości kojarzy nam się głównie z branżą budowlaną. Należy pamiętać o tym, że mogą ją wykonywać osoby spełniające określone warunki. Każdy, kto chce być zatrudniony do prac na wysokości, musi:
- być osobą pełnoletnią, czyli mieć ukończony 18. rok życia;
- posiadać odpowiednie zaświadczenie od lekarza o braku przeciwwskazań do jej wykonywania;
- przynajmniej raz w roku przechodzić specjalne szkolenie BHP związane właśnie z pracą na wysokości;
- znać wszelkie zasady, jakie obowiązują w czasie wykonywania takiej pracy - głównie ocena ryzyka oraz specyfika wykonywania obowiązków w określonych warunkach;
- stosować środki ochrony indywidualnej zgodnie z ich przeznaczeniem;
- znać wszystkie zasady i instrukcje, jakie obowiązują w danym zakładzie pracy w związku z pracą na wysokości.
Osoby, które spełniają powyższe kryteria, mogą zostać dopuszczone do wykonywania obowiązków zawodowych na wysokości.
Praca na wysokości a BHP - co trzeba wiedzieć?
Mówiąc o pracy na wysokości, należy pamiętać o obowiązujących zasadach BHP. Przede wszystkim każdy pracownik musi zostać wyposażony w odpowiednie środki ochrony zbiorowej oraz indywidualnej.
Pierwsze z nich zabezpieczają danej miejsce pracy i chronią głównie przed upadkiem. Zaliczamy do nich: rusztowania ochronne, balustrady, siatki bezpieczeństwa. Miejsca wykonywania pracy znajdujące się na wysokości powyżej metra muszą być wyposażone w specjalne poręczne ochronne, które są zainstalowane na wysokości przynajmniej 1,1 metra oraz krawężniki o minimalnej wysokości 0,15 metra. Ponadto, między poręczą a krawężnikiem musi być umieszczona poprzeczka chroniąca przed wypadnięciem.
Jeżeli chodzi o środki ochrony indywidualnej, w jakie musi być wyposażony każdy pracownik fizyczny wykonujący pracę na wysokości, to zależą one od warunków wykonywanej pracy. Przykładowo, hełmy ochronne muszą być zakładane przez pracowników w przypadku prac budowlanych, na rusztowaniach, podczas rozbiórki budynków, wykonywania prac montażowych czy instalacyjnych.
Bardzo ważne są także środki chroniące przed upadkiem, do których zaliczamy punkty kotwienia, uprzęże (specjalne szelki bezpieczeństwa) albo podsystemy łącząco-amortyzujące (linki bezpieczeństwa, amortyzatory, zatrzaśniki, urządzenia samohamowne).
Środki ochrony przed upadkiem z wysokości powinny być na przykład stosowane w czasie praca na masztach i słupach, prac w kanałach ściekowych, kabinach dźwigów wysokich lub wieżach wiertniczych.
Sprawdź: SPRZĘT DO PRAC NA WYSOKOŚCI
Praca na wysokości - obowiązki pracodawcy
Pracodawca ma obowiązek wyposażyć pracowników w środki ochrony indywidualnej (bezpłatnie), jak też zapewnić szkolenie z ich prawidłowego użytkowania. Każda praca na wysokości musi się też odbywać pod nadzorem wyznaczonej specjalnie do tego osoby (np. kierownika budowy).
Pracodawca musi także zagwarantować osobie, która wykonuje pracę na wysokości, asekurację przez innego pracownika. Miejsca niebezpieczne muszą być też odpowiednio oznakowane. Kluczowe znaczenie dla zachowania bezpieczeństwa ma rzecz jasna instruktaż pracowników zawierający imienny podział pracy, kolejność wykonywania zadań oraz zasady BHP obowiązujące na danym stanowisku.
